تنبک
تمبک یا تنبک، از سازهای کوبه ای(ضربی) ایرانی است. از نظر سازشناسی، این ساز پوستی جزء طبل های جامی شکل محسوب می شود و یکی از کامل ترین سازهای کوبه ای پوستی موجود در جهان می باشد. تمبک ها در گذشته از فلز، سفال یا چوب ساخته می شدند، اما امروزه تنها از چوب در ساختن تمبک استفاده میشود. این ساز را با هر ده انگشت می نوازند و نقش همراهی کننده و هماهنگ کننده سایر ساز ها را در گروه نوازی بر عهده دارد.
بخش های مختلف تمبک عبارتند از:
- پوست
- دهانه ی بزرگ (با قطر تقریبی 25 تا 30 سانتیمتر)
- تنه
- گلویی (نفیر)
- دهانه کوچک (کالیبر)
طول ساز از دهانه ی بزرگ تا انتها حدود 45 سانتیمتر است.
برای نواختن تنبک نوازنده باید در لبه ی صندلی بنشیند و کمر خود را در حالت نسبتا صاف نگه دارد و پای چپ خود را (برای نوازنده ی راست دست) روی زیرپایی بگذارد و تنبک را روی پای چپ قرار دهد به طوریکه قسمت نفیر یا گلویی روی پا باشد و قسمت انتهایی به بدن بچسبد. در این حالت پای راست زیر دهانه ی بزرگ قرار می گیرد. پای راست کمی عقب می رود تا دهانه ی تنبک کمی به سمت پایین متمایل شود. دست چپ روی تنبک و دست راست در کنار ساز قرار داده می شود و از انگشتان هر دو دست برای نواختن استفاده می شود.
کاربرد تنبک
تنبک تنها ساز کوبه ای است که از ۱۰ انگشت برای اجرای آن استفاده می شود
ساز تنبک از مهمترین سازهای کوبه ای -پوستی ایران به شمار می رود که جزو سازهای اصلی ارکستر ایرانی به حساب می آید. از آنجا که وزن در موسیقی ایرانی اهمیت بالایی دارد، تنبک نقش مهمی را در گروه های موسیقی ایرانی ایفا می کند.
تنبک به تنهایی یک ساز کامل است و تکنیک های نوازندگی آن در سال های اخیر افزایش پیدا کرده و پیشرفت چشمگیری داشته است. از بدنه این ساز گاهی برای نواختن استفاده می شود و تکنیک های خاص و پیچیده ای به آن اضافه شده است. تنبک از نظر نوازندگی (انگشت گذاری)، رنگ های صوتی و ساختمان فیزیکی اش (در عین ظاهری ساده)، یکی از پیشرفته ترین و پیچیده ترین سازهای کوبه ای پوستی دنیا محسوب می شود.
انواع و اندازهها
تنوع اندازه نیز در این ساز زیاد به چشم می خورد. اگرچه استفاده از ساز هایی که دارای طولی حدود ۴۴ سانتی متر (از قسمت دهانه بزرگ تا دهانه کوچک هستند) رایج تر است.
بسته به نوع اجرا، اندازه تنبک مورد استفاده نیز متفاوت است معمولا تنبک های بزرگتر برای اجرای ارکستر و تنبک های با اندازه کوچکتر در تک نوازی ها به کار می روند.
تنبک از قدیم الایام به شکلی ساده تولید می شده است و خیلی تنوع خاصی در گذشته نداشت و تفاوت تنبک ها بیشتر به جنس چوب و یا جنس پوست مربوط می شد ولی امروزه تنبک های مختلفی ساخته می شود که در زیر به چند نمونه از آن ها اشاره شده است:
- تنبک یک تکه
در تنبک های یک تکه کل بدنه تنبک از یک چوب یک تکه تراشیده و ساخته می شود و در نهایت پوست روی چوب کشیده می شود.
- تنبک چند تکه
در این مدل تنبک بدنه از چند قسمت تراشیده شده و با چسب به هم چسبانده و آماده برای کشیدن پوست می شود، ساخت این نوع تنبک نسبت به مدل یک تکه کمی راحت تر است.
- تنبک ترکه ای
در تنبک های ترکه ای بدنه تنبک از چندین تکه چوب که اصطلاحا ترکه گفته می شود و در کنار هم قرار می گیرد، ساخته می شود.
ساخت این مدل تنبک راحت تر است و به دلیل چند تکه بودن و ترکه ای بودن سبک تر است.
- تنبک فایبری
در این مدل جنس بدنه تنبک اصلا چوب نیست و از پلاستیک فشرده و یا فایبر گلاس استفاده می شود که قالب گیری شده و می تواند تولید سریع و انبوه داشته باشد این مدل البته بسیار سبک است ولی مورد تایید برخی اساتید نیست چرا که جنس صدای چوب را نخواهد داشت.
نگهداری و سرویس ساز
برای حفظ کیفیت تنبک و مراقبت از آن پیشنهاد می شود موارد زیر را رعایت کنید:
تنبک را در دما و رطوبت معمولی نگهداری کنید. گرما، سرما و رطوبت به ساز شما آسیب می زند. همچنین تغییر ناگهانی دما برای پوست تنبک مضر است.
از چرب کردن پوست تنبک با روغن خودداری کنید و از قرار دادن آن در معرض رطوبت یا در نزدیکی وسایل گرمایشی بپرهیزید.
قبل از نواختن ساز حتما دست های خود را بشویید زیرا دستان چرب و آلوده به مواد مختلف باعث جذب آلودگی به پوست ساز می شود.
ساز خود را در کاور مناسب نگهداری کنید زیرا پوست ساز گرد و غبار را جذب می کند و دچار آسیب می شود. همچنین کاور از در هنگام جا به جایی از ساز شما محافظت می کند.
در زمان استفاده از تنبک انگشتر، ساعت و سایر وسایل زینتی را از دست هایتان خارج کنید.
رطوبت و سرما باعث شل شدن پوست ساز و گرمای زیاد باعث جمع و سفت شدن آن می شود. وقتی پوست ساز شل می شود با وارد شدن ضربه به آن بافت پوست از هم گسیخته می شود و از بین می رود، و سفت شدن پوست ساز نیز باعث پاره شدن و سوختن آن می شود.
در مناطق پر رطوبت بهتر است تکه پارچه ایی مخملی روی پوست قرار گرفته شود تا رطوبت به پوست ساز نرسد. برای محافظت بیشتر می توان از رطوبت گیر داخل کاور تنبک استفاده کرد.
وقتی پوست ساز رطوبت بگیرد شل می شود، و صدای آن نامفهوم و آزار دهنده می شود. در این حالت باید رطوبت پوست را گرفت تا به حالت طبیعی برگردد. برای حرارت دادن و گرفتن رطوبت پوست باید بسیار دقیق بود تا آسیبی به تنبک وارد نشود.
پوست ساز نباید سریع و ناگهانی گرم شود. حرارت نباید از روبروی پوست و جلوی ساز باشد باید از پشت ساز و از دهانه کوچک وارد شود تا پوست به آرامی گرم شود و رطوبت آن گرفته شود.
گرمای خورشید، حرارت یک لامپ 100 وات کوچک، در موارد نادر شعله گاز می تواند رطوبت پوست ساز را بگیرد.
گرم شدن پوست ساز باید به مرور زمان و صحیح انجام شود تا باعث افت کیفیت صدای ساز نشود.
چرا آوای ماهان؟
آموزشگاه موسیقی آوای ماهان مجموعه ای است فرهنگی و هنری متشکل از کادر مجرب و به روز از اساتید و نوازندگان که همگی دارای سوابق قابل توجه فعالیت در ارکسترهای مطرح ایران (همچون ارکستر سمفونیک و ارکسترهای راک، پاپ و جز) و تدریس هستند با بهره گیری از فضا و امکانات آموزشی مناسب شامل سازهای آکوستیک و الکترونیک، کلاسها و سالن تمرین مجهز، در کنار کادر اداری دقیق و مجرب که در زمینه ی برگزاری کلاسهای موسیقی، رویدادها و کارگاههای پژوهشی و آموزشی، کنسرت های هنرجویی و حرفه ای و تولید آثار موسیقایی فعالیت می کند. توجه اصلی ما در مجموعه آوای ماهان بر کیفیت آموزش در زمینه های درک و شناخت موسیقی، پیشبرد تکنیک، علاقمندسازی هنرجویان و خدمات دقیق و منظم به اساتید و هنرجویان در چیدمان و برگزاری کلاسها و رویدادهای مرتبط است. گروه کُر آوای ماهان از حرفه ای ترین گروههای کُر فعال کشور است که همواره در سالنهای مهم کشور، جشنواره های داخلی و خارجی و مسابقات متعدد شرکت داشته و افتخارات گوناگون کسب کرده است. همچنین پروژه های مختلفی در زمینه ی تنظیم موسیقی و آهنگسازی برای نمایش، آثار موسیقی کلاسیک و پاپ در این مجموعه به انجام رسیده و در مواردی توسط اساتید و یا هنرجویان به اجرا یا ضبط رسیده است.
هنرجویان آوای ماهان
سوالات متداول
همکاری در ارکسترهای کلاسیک و پاپ، نوازندگی در آنسامبل های کوچک مانند کوارتت ها، ضبط استودیویی، اجرا در موسیقی تئاترها، تدریس
بهتر است که شروع یادگیری ساز بصورت حضوری باشد تا معلم بتواند در مورد اکول نوازندگی (یعنی نحوه ی نشستن درست، گرفتن ساز و آرشه، انگشت گذاری، ...) نکات مهم و اولیه را به هنرجو بگوید و موارد فوق را چک کند، اما به طور کلی حتا برای شروع نیز می توان کلاسهای آنلاین را داشت.
میزان تمرین مورد نیاز شما بستگی به هدف و جدیت شما در یادگیری این ساز دارد. اما حداقل میزان متوسط تمرین روزی .... ساعت در ۶ ماه اول شروع ساز و روزی .... ساعت در ..... بعدی دوره ی آموزشی است
مدت یادگیری ساز بستگی به میزان تمرین شما دارد، و هرچه مدت آموزش شما بیشتر باشد حرفه ای تر خواهید بود. برای اینکه بتوانید به حداقلی از نوازندگی برسید که بتوانید در جمع یا ارکسترهای آماتور شروع به کار کنید حداقل دو الی سه سال نیاز به تمرین مستمر تحت نظارت استاد دارید
بله. برای کودکان با توجه به جثه ی آنها سایزهای متفاوتی از ساز در بازار موجود است. سایز ۴/۴ این ساز مناسب افراد بالغ و بزرگسال است و برای کوچکترها سایزهای ۴/۳، ۴/۲، ۴/۱ از این ساز قابل تهیه است
کودکان کم سن (۴ تا ۷ سال) اگر دوره ی ارف را گذرانده باشند در یادگیری این ساز موفق تر خواهند بود، اما برای بزرگسالان (۸، ۹ سال به بالا) پیش نیازی لازم نیست و تمامی موارد مورد نیاز در طول دوره ی آموزش تدریس خواهد شد
بهترین سن شروع ساز از حدود ۶، ۷ سالگی هست، اما هنرجویانی از سن ۴، ۵ سال هم شروع کرده و در یادگیری این ساز موفق بوده اند
چرا آوای ماهان؟
آموزشگاه موسیقی آوای ماهان مجموعه ای است فرهنگی و هنری متشکل از کادر مجرب و به روز از اساتید و نوازندگان که همگی دارای سوابق قابل توجه فعالیت در ارکسترهای مطرح ایران (همچون ارکستر سمفونیک و ارکسترهای راک، پاپ و جز) و تدریس هستند با بهره گیری از فضا و امکانات آموزشی مناسب شامل سازهای آکوستیک و الکترونیک، کلاسها و سالن تمرین مجهز، در کنار کادر اداری دقیق و مجرب که در زمینه ی برگزاری کلاسهای موسیقی، رویدادها و کارگاههای پژوهشی و آموزشی، کنسرت های هنرجویی و حرفه ای و تولید آثار موسیقایی فعالیت می کند. توجه اصلی ما در مجموعه آوای ماهان بر کیفیت آموزش در زمینه های درک و شناخت موسیقی، پیشبرد تکنیک، علاقمندسازی هنرجویان و خدمات دقیق و منظم به اساتید و هنرجویان در چیدمان و برگزاری کلاسها و رویدادهای مرتبط است. گروه کُر آوای ماهان از حرفه ای ترین گروههای کُر فعال کشور است که همواره در سالنهای مهم کشور، جشنواره های داخلی و خارجی و مسابقات متعدد شرکت داشته و افتخارات گوناگون کسب کرده است. همچنین پروژه های مختلفی در زمینه ی تنظیم موسیقی و آهنگسازی برای نمایش، آثار موسیقی کلاسیک و پاپ در این مجموعه به انجام رسیده و در مواردی توسط اساتید و یا هنرجویان به اجرا یا ضبط رسیده است.کاروپت همچنین با اطلاع رسانی و نشر مقالات و اطلاعات مفید درباره رفتار و نگهداری حیوانات، در راستای بالا بردن فرهنگ درست نگهداری از حیوانات خانگی و نیز حمایت از حیوانات بی سرپرست تلاش میکند. پت شاپ ما در کرج بوده و خدمات خود را در سراسر کشور ارائه میدهد، امید ما جلب رضایت شما است.
لطفاً نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در راستای ارتقای کیفیت سرویس دهی با ما در میان بگذارید. پیشاپیش از توجه شما کمال تشکر را داریم.