نی

ساز نی کوتاه:

ساز نی کوتاه سازیست که زمان اجرای آهنگ های محلی از آن بهره می برند. قطر این ساز نسبت به باقی نی ها بیشتر است. نوازنده با استفاده از دورگه کردن صدا، توسط این ساز صدای بم تولید می کند.

ساز نی بلند:

این ساز نی، بلندترین گونه ی ساز میباشد و طول بلندی آن به ۷۰ تا ۸۰ سانتیمتر می رسد. صدای این ساز بسیار سوزناک و بم است. نام دیگر این مدل نای خرک میباشد و تعداد سوراخ های آن ۵ تا است. این ساز بلند در بین مردم مناطق جنوب ایران و ترکمن ها و مناطق خراسان محبوب و مرسوم است.

ساز نی هفت بند:

ساز نی هفت بند دارای ۵ سوراخ است که ۴ تا روی آن و یکی در پشت آن قرار دارد. این ساز دارای ۷ بند و ۶ گره است و احتمالا علت نام گذاری آن به نام  “هفت بند” نیز همین باشد. البته بطور کلی عدد هفت بین ایرانیان عدد مقدسی بوده است. این نوع نی را معمولاً با دندان می نوازند به اینصورت که سر آنرا بین دندان ها قرار داده و هوا را بدون واسطه به داخل آن می دمند. نی هفت بند دارای ۴ منطقه صوتی بم، اوج، غیث و ذیل است.

دوزله:

دوزله از اتصال دو لوله ی مسی یا از جنس نی ساخته شده است. هر یک از این لوله ها بطور مستقل عمل می کنند و سوراخ های روی آن ها دقیقا در کنار هم قرار گرفته اند. این ساز نی در بین عشایر ایران رواج بیشتری دارد و نی نوازی با آن صورت می گیرد.

قره نی:

قره نی در گروه سازهای بادی تک زبانه ای قرار دارد. از ترکیب دو کلمه ترکی به نام قره (سیاه) و کلمه نی فارسی ایجاد شده (نی سیاه) و در کشورهای دیگر با نام کلارینت شناخته می شود. در واقع قره نی نوعی از کلارینت است که توانایی تولید فاصله های موسیقی شرقی (ربع پرده) را دارد. در موقع نواختن، این نوع ساز نی کاملاً در دهان و مابین دندانها قرار می گیرد. جنس آن از چوب، آبنوس یا فلز است.